Noworodki rodzą się z główkami miękkimi, co pozwala na jej przystosowanie się do szybko rosnącego w pierwszym roku życia mózgu. Owa miękkość sprawia, że główki dzieci łatwo się odkształcają i ulegają deformacji. Jedną z najczęstszych deformacji jest oligocefalia, która polega ba spłaszczeniu bocznym, przez co główka staje się węższa i dłuższa.
Dlaczego występuje oligocefalia?
Oligocefalia może wystąpić wówczas kiedy dziecko rodząc przechodzi przez kanał rodny. Główka noworodka może mieć wówczas lekko wydłużony i lekko stożkowaty kształt. Ta deformacja mija wraz ze wzrostem dziecka. Jednakże jeśli maluch nabędzie w czasie rozwoju oligocefalii, problem ten nie minie samoistnie, a wręcz przeciwnie może się pogłębiać. Problem pojawia się najczęściej wtedy, gdy maluch spędza zbyt dużo czasu leżąc w tej samej pozycji. Główka może ulec zniekształceniu jeżeli maluch spędza zbyt dużo czasu w jednej pozycji w czasie snu, lub też często leżąc w wózku, lub nosidełku. Mówimy wtedy częściej o plagiocefalii ułożeniowej. Zobacz również: artykuły o plagiocefalii.
Szczególnie podatne na spłaszczenie głowy są wcześniaki. Czaszki ich są miększe, delikatne, dlatego należy obchodzić się z nimi ze szczególną ostrożnością. Warto zaznaczyć, że syndrom płaskiej główki pojawić się może również jeszcze przed urodzeniem, w sytuacji jeśli główka malucha uciskana jest przez kość miednicy.
Oznaki i symptomy oligocefalii
Oligocefalia jest jednym z typów spłaszczenia główki, który można bardzo łatwo rozpoznać. Tył główki dziecka jest wyraźnie płaski, a ilość włosków jest mniejsza. Znaczna wypukłość może prowadzić do tego iż czoło dziecka staje się niesymetryczne. Objawy te również można zaobserwować w twarzy, szyi oraz szczęce dziecka.
Diagnoza oligocefalii następuje po wizualnej ocenie i obserwacji dziecka przez lekarza. Wykonuje się prześwietlenie, badania i testy laboratoryjne. W trudnych przypadkach wskazane są również badania tomograficzne. Lekarz decyduje o monitorowaniu dziecka i obserwacji zmiany kształtu głowy. Jeżeli zmiana pozycji snu, zastosowanie poduszki ortopedycznej sprawi, że główka zacznie odzyskiwać prawidłowy kształt, problem uznać można za rozwiązany.
Leczenie płaskiej główki niemowlaka
W sytuacji, kiedy dziecko boryka się z problemem płaskiej główki, spowodowanym niewłaściwą pozycją w czasie snu. Niezwykle istotne jest aby zapobiegać spłaszczeniu główki, lecz jeżeli deformacja pojawi się, nie należy jej bagatelizować. W tym celu należy często zmieniać ułożenie główki dziecka w czasie snu. Warto również zastosować poduszki ortopedyczne, lub kliny, które podtrzymują główkę dziecka i sprawiają, że nie naciska ona zbyt mocno na podłoże.
Zapobiegając i lecząc oligocefalię warto również zachęcać dziecko do zabawy na brzuszku. W pozycji tej nie tylko będzie kształtowało mięśnie szyi i pleców, ale przede wszystkim pozwalało główce odpocząć. W trudniejszych przypadkach stosuje się specjalną opaskę formującą, której zadaniem jest eliminowanie syndromu płaskiej główki.