Diglicynian żelaza to związek chemiczny, który zyskuje coraz większą popularność jako suplement diety. Jego główną zaletą jest doskonała biodostępność i przyswajalność, co czyni go atrakcyjnym wyborem dla osób cierpiących na niedobory żelaza. Żelazo jest niezbędnym składnikiem odżywczym, który odgrywa kluczową rolę w wielu funkcjach fizjologicznych organizmu, w tym w transporcie tlenu, produkcji energii i funkcji immunologicznych. W tym artykule przyjrzymy się bliżej diglicynianowi żelaza, jego właściwościom, zastosowaniom oraz korzyściom zdrowotnym.
Czym jest diglicynian żelaza?
Diglicynian żelaza, znany również jako bisglycinate iron, jest związkiem żelaza, w którym jon żelaza jest chelatowany przez dwie cząsteczki glicyny, aminokwasu. Chelacja jest procesem, w którym jon metalu jest otoczony przez ligandy (w tym przypadku glicynę), co stabilizuje go i poprawia jego biodostępność. Dzięki temu diglicynian żelaza jest lepiej przyswajalny przez organizm w porównaniu do innych form suplementów żelaza, takich jak siarczan żelaza.
Rola żelaza w organizmie
Żelazo jest niezbędnym minerałem, który pełni wiele istotnych funkcji w organizmie. Oto najważniejsze z nich:
- Transport tlenu: Żelazo jest kluczowym składnikiem hemoglobiny, białka w czerwonych krwinkach, które transportuje tlen z płuc do tkanek i narządów oraz dwutlenek węgla z tkanek z powrotem do płuc.
- Produkcja energii: Żelazo jest również składnikiem mioglobiny, białka w mięśniach, które magazynuje i uwalnia tlen w trakcie skurczu mięśni. Ponadto, żelazo uczestniczy w procesach enzymatycznych związanych z produkcją energii w komórkach.
- Funkcja immunologiczna: Żelazo jest niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. Uczestniczy w produkcji i aktywności białych krwinek, które są kluczowe w walce z infekcjami.
- Synteza DNA: Żelazo jest potrzebne do syntezy DNA i naprawy komórek, co jest istotne dla wzrostu i regeneracji tkanek.
Niedobór żelaza: przyczyny i skutki
Niedobór żelaza jest jednym z najczęstszych niedoborów składników odżywczych na świecie. Może prowadzić do anemii z niedoboru żelaza, która charakteryzuje się zmniejszoną liczbą czerwonych krwinek i obniżonym poziomem hemoglobiny. Objawy anemii obejmują zmęczenie, osłabienie, bladość skóry, duszność, zawroty głowy i zaburzenia koncentracji.
Przyczyny niedoboru żelaza mogą być różnorodne i obejmują:
- Niewystarczającą podaż w diecie: Dieta uboga w żelazo lub niewłaściwie zbilansowana dieta może prowadzić do niedoborów.
- Zwiększone zapotrzebowanie: Dzieci, kobiety w ciąży, kobiety karmiące i sportowcy mogą mieć zwiększone zapotrzebowanie na żelazo.
- Utrata krwi: Przewlekłe krwawienia, np. z przewodu pokarmowego, menstruacyjne lub spowodowane urazami, mogą prowadzić do utraty żelaza.
- Zaburzenia wchłaniania: Choroby przewodu pokarmowego, takie jak celiakia czy choroba Crohna, mogą zaburzać wchłanianie żelaza.
Diglicynian żelaza: zalety i zastosowania
Diglicynian żelaza ma kilka kluczowych zalet w porównaniu do innych form suplementów żelaza:
- Wysoka biodostępność: Diglicynian żelaza jest lepiej przyswajalny przez organizm niż inne formy żelaza, co oznacza, że większa ilość żelaza jest dostępna do wykorzystania przez organizm.
- Mniejsze ryzyko działań niepożądanych: Tradycyjne suplementy żelaza, takie jak siarczan żelaza, mogą powodować działania niepożądane, takie jak bóle brzucha, zaparcia, biegunki i nudności. Diglicynian żelaza jest zazwyczaj lepiej tolerowany i powoduje mniej działań niepożądanych.
- Skuteczność w leczeniu niedoborów: Badania wykazały, że diglicynian żelaza jest skuteczny w leczeniu i zapobieganiu niedoborom żelaza oraz anemii z niedoboru żelaza.
Wskazania do stosowania diglicynianu żelaza
Diglicynian żelaza może być stosowany w różnych sytuacjach klinicznych, w tym:
- Leczenie anemii z niedoboru żelaza: U osób zdiagnozowanych z anemią z niedoboru żelaza, diglicynian żelaza może być skutecznym środkiem do zwiększenia poziomu żelaza i hemoglobiny we krwi.
- Profilaktyka niedoborów żelaza: Osoby z grup ryzyka, takie jak kobiety w ciąży, kobiety menstruujące, dzieci i sportowcy, mogą stosować diglicynian żelaza jako profilaktykę niedoborów.
- Zaburzenia wchłaniania: U osób z zaburzeniami wchłaniania, diglicynian żelaza może być bardziej skuteczny niż inne formy żelaza.
Dawki i sposób stosowania
Dawkowanie diglicynianu żelaza zależy od wieku, płci, stanu zdrowia i stopnia niedoboru żelaza. Zazwyczaj suplementy diglicynianu żelaza są dostępne w postaci kapsułek, tabletek lub płynów. Przed rozpoczęciem suplementacji warto skonsultować się z lekarzem, który dobierze odpowiednią dawkę i formę suplementu.
Bezpieczeństwo i działania niepożądane
Diglicynian żelaza jest generalnie dobrze tolerowany, jednak jak każdy suplement, może powodować działania niepożądane. Najczęściej zgłaszane działania niepożądane obejmują:
- Dolegliwości żołądkowo-jelitowe: Choć rzadziej niż inne formy żelaza, diglicynian żelaza może powodować ból brzucha, zaparcia, biegunki lub nudności.
- Reakcje alergiczne: W rzadkich przypadkach mogą wystąpić reakcje alergiczne, takie jak wysypka, swędzenie, obrzęk twarzy, ust, języka lub gardła, oraz trudności w oddychaniu.
Podsumowanie
Diglicynian żelaza jest skutecznym i dobrze tolerowanym suplementem żelaza, który może być stosowany w leczeniu i zapobieganiu niedoborom żelaza. Dzięki wysokiej biodostępności i mniejszemu ryzyku działań niepożądanych, stanowi atrakcyjną alternatywę dla tradycyjnych suplementów żelaza. Przed rozpoczęciem suplementacji warto skonsultować się z lekarzem, aby dobrać odpowiednią dawkę i formę suplementu, dostosowaną do indywidualnych potrzeb i stanu zdrowia.