Choroby tętnic szyjnych to jedna z najczęstszych przyczyn udarów mózgu. Szybka diagnoza i leczenie mogą być kluczem do uniknięcia poważnych konsekwencji zdrowotnych. Specjalistą w tej dziedzinie jest chirurg naczyniowy tętnic szyjnych, który odgrywa kluczową rolę w identyfikacji, diagnozowaniu i leczeniu chorób tętnic szyjnych.
Jakie są objawy zatkanych tętnic szyjnych?
Tętnice szyjne odgrywają kluczową rolę w dostarczaniu tlenu i składników odżywczych do mózgu poprzez krew. W sytuacji, gdy te tętnice są blokowane lub zwężone z powodu procesów patologicznych, takich jak miażdżyca, przepływ krwi do mózgu może zostać zakłócony. Niedokrwienie mózgu oznacza, że pewne obszary mózgu nie otrzymują wystarczającej ilości tlenu i składników odżywczych, co może prowadzić do śmierci komórek nerwowych w danym obszarze.
W związku z powyższym pojawiają się charakterystyczne objawy, które sugerują problem z tętnicami szyjnymi. Oto niektóre z nich:
- Nagłe osłabienie lub zdrętwienie jednej strony ciała: Osoby doświadczające tego objawu mogą zauważyć, że jedna strona ciała, takie jak ramię, noga lub twarz, staje się nagle słabsza lub zupełnie odcina się od czucia.
- Nagłe zaburzenia widzenia w jednym oku: Może to objawiać się jako nagła utrata widzenia, podwójne widzenie lub zniekształcone widzenie w jednym oku.
- Nagła utrata równowagi, zawroty głowy lub trudności z chodzeniem: Osoba może czuć się nagle niestabilnie, mieć trudności z utrzymaniem równowagi lub nawet upaść.
- Nagłe trudności w mówieniu lub zrozumieniu mowy: Może to objawiać się jako bełkotanie, niewyraźna mowa lub trudności w znalezieniu odpowiednich słów podczas rozmowy. Innym objawem może być trudność w zrozumieniu tego, co mówią inni ludzie.
Kiedy pojawiają się takie objawy, należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem lub udać się na oddział ratunkowy, ponieważ wczesne leczenie może zapobiec trwałemu uszkodzeniu mózgu i innych powikłaniom.
Zobacz również: Jak wybrać właściwego chirurga naczyniowego w Warszawie?
Kiedy operuje się tętnice szyjne?
Operacja tętnic szyjnych, znana również jako endarterektomia tętnic szyjnych, jest jednym z głównych zabiegów stosowanych w celu zapobiegania udarom u pacjentów z miażdżycą tętnic szyjnych. Decyzja o przeprowadzeniu tego typu operacji nie jest podejmowana lekkomyślnie, a różne czynniki są brane pod uwagę, aby zapewnić, że zabieg przyniesie korzyści pacjentowi i zmniejszy ryzyko powikłań.
- Stopień zwężenia tętnicy: Jednym z kluczowych czynników branych pod uwagę jest stopień zwężenia tętnicy. Lekarze korzystają z badań obrazowych, takich jak ultrasonografia dopplerowska, aby dokładnie ocenić, jak duże jest zwężenie. Zwykle operacja jest rozważana, gdy zwężenie przekracza 70%, chociaż w niektórych przypadkach, zwłaszcza gdy pacjent ma objawy, lekarze mogą zasugerować interwencję chirurgiczną przy mniejszym stopniu zwężenia.
- Obecność objawów niedokrwienia mózgu: Obecność objawów, takich jak trudności w mówieniu, osłabienie jednej strony ciała czy nagłe zaburzenia widzenia, wskazuje na to, że zwężenie tętnicy prowadzi do niedokrwienia mózgu. W takim przypadku ryzyko udaru jest znacznie wyższe i szybka interwencja chirurgiczna może być niezbędna.
- Ocena ryzyka udaru w przyszłości: Lekarze oceniają również ogólne ryzyko wystąpienia udaru u pacjenta. Do tego celu wykorzystywane są różne narzędzia i kryteria, które uwzględniają wiek pacjenta, obecność innych schorzeń (np. cukrzyca, nadciśnienie), styl życia oraz historię rodzinną. Jeśli ryzyko udaru jest oceniane jako wysokie, lekarz może zalecić operację, nawet jeśli pacjent nie ma jeszcze wyraźnych objawów niedokrwienia mózgu.
Warto podkreślić, że decyzja o operacji tętnic szyjnych jest zawsze indywidualna i oparta na dokładnej analizie każdego przypadku. Ważne jest, aby pacjent był świadomy wszystkich potencjalnych korzyści i ryzyka związanego z zabiegiem, a lekarz powinien dostarczyć wszystkich niezbędnych informacji w tej kwestii.
Zobacz również: Chirurg naczyniowy – czym się zajmuje?
Na czym polega zabieg udrożnienia tętnicy szyjnej?
Chirurgiczne udrożnienie tętnicy szyjnej to skomplikowany zabieg wymagający dużej precyzji i doświadczenia ze strony chirurga naczyniowego. Celem tego zabiegu jest zapobieganie udarom poprzez przywrócenie odpowiedniego przepływu krwi do mózgu. Blaszka miażdżycowa, będąca nagromadzeniem tłuszczu, cholesterolu i innych substancji, może prowadzić do zwężenia lub zablokowania tętnicy, co z kolei zwiększa ryzyko niedokrwienia mózgu.
Podczas endarterektomii tętnic szyjnych, po wykonaniu nacięcia na szyi, chirurg delikatnie oddziela tętnicę od otaczających ją tkanek. Następnie, za pomocą specjalnych narzędzi, tętnica jest tymczasowo zaciskana, aby zapobiec krwawieniu. Chirurg nacina tętnicę i ostrożnie usuwa blaszkę miażdżycową. Po usunięciu osadu miażdżycowego, tętnica jest z powrotem zszywana, a przepływ krwi zostaje przywrócony. W niektórych przypadkach może być konieczne wstawienie stentu w celu zapewnienia prawidłowego kształtu i otwarcia tętnicy.
Po zakończeniu operacji rana jest dokładnie zszywana i opatrywana. Pacjent jest monitorowany w celu wczesnego wykrycia ewentualnych powikłań, takich jak krwawienie, zakrzepica czy niedokrwienie mózgu. Zazwyczaj pacjent pozostaje w szpitalu przez kilka dni po zabiegu, aby lekarze mogli obserwować jego stan i upewnić się, że przepływ krwi przez tętnicę szyjną jest prawidłowy. Ostateczna decyzja o wypisie zależy od indywidualnego stanu pacjenta i przebiegu pooperacyjnej rekonwalescencji.
Zobacz również: Flebolog a chirurg naczyniowy – specjaliści od naczyń krwionośnych
Kto może dać skierowanie na USG tętnic szyjnych?
USG tętnic szyjnych to nieinwazyjne badanie, które pozwala ocenić strukturę i przepływ krwi przez tętnice szyjne. Skierowanie na to badanie może zostać wystawione przez różnych specjalistów, w tym:
- Lekarza rodzinnego – gdy pacjent prezentuje objawy sugerujące problem z tętnicami szyjnymi.
- Kardiologa – w przypadku rozpoznania lub podejrzenia chorób układu krążenia.
- Neurologa – jeśli objawy sugerują niedokrwienie mózgu.
Nie należy lekceważyć objawów związanych z tętnicami szyjnymi. Szybka reakcja i konsultacja z odpowiednim specjalistą mogą zapobiec poważnym powikłaniom, takim jak udar mózgu.
