Palenie papierosów to zjawisko, którego psychologiczne skutki często są lekceważone. Tymczasem, warto mieć na uwadze również to, jak nikotyna wpływa na mózg. Trzeba zdawać sobie sprawę z takiej zależności, ponieważ papierosy zawierają ponad 4 000 substancji chemicznych, które mogą powodować np. uszkodzenia w mózgu.
Papierosy – jaki jest ich wpływ na mózg?
Nikotyna działa w mózgu na sposób typowy dla narkotyków. Pobudza ona niektóre receptory, więc może zarówno dodawać energii, jak i uspokajać układ nerwowy. Wydaje się, że nikotyna jest łatwo dostępnym „sposobem”, który pozwala się zrelaksować, złagodzić stres oraz przyspieszyć myśli. Brzmi dobrze… ale są to jedynie pozory. W rzeczywistości codzienne palenie papierosów może łatwo doprowadzić do nałogu, a ten uzależniający efekt wynika właśnie z obecności nikotyny.
Palenie papierosów a mózg
Gdy podczas palenia wdychamy dym papierosowy, przekazujemy naszemu ciału nikotynę. Cząsteczki dymu przenoszą tę nikotynę do płuc, gdzie jest ona wchłaniana przez tętnice płucne. W następnym etapie nikotyna przenika do naszego krwiobiegu tętniczego oraz mózgu.
W efekcie długotrwałe palenie papierosów może prowadzić do poważnych konsekwencji. Osoby w średnim wieku, które nadużywały nikotyny poprzez palenie tytoniu, są dwu, a nawet trzykrotnie bardziej narażone na ryzyko śmierci w porównaniu z osobami, które nigdy nie sięgały po papierosy.
Nikotyna, jak wiele innych substancji zawartych w tytoniu i dymie tytoniowym, ma silne właściwości uzależniające zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Kiedy nikotyna aktywuje receptory nikotynowe, powoduje to zwiększenie poziomu dopaminy w mózgu, co skutkuje tymczasową poprawą nastroju. Wraz z systematycznym stosowaniem nikotyny ilość receptorów nikotynowych w mózgu wzrasta, ale jednocześnie maleje ich wrażliwość na tę substancję. To prowadzi do rozwinięcia tolerancji, przez co osoby uzależnione potrzebują coraz większych ilości nikotyny, aby móc zaspokoić zapotrzebowanie organizmu.
Nie tylko funkcjonowanie mózgu. Jak jeszcze nikotyna może wpłynąć na ludzkie zdrowie?
Nie powinno się ignorować szkodliwego wpływu nikotyny na funkcjonowanie ludzkiego mózgu oraz jej działania uzależniającego. Tak czy inaczej, nie bez znaczenia są inne potencjalne konsekwencje takiej aktywności.
Palenie tytoniu jest powszechnie uważane za istotny czynnik ryzyka związanego z wieloma chorobami, takimi jak:
- nowotwory,
- problemy z płucami,
- schorzenia układu krążenia.
Powoduje również różnego rodzaju problemy zdrowotne, w tym powikłania w ciąży, zmniejszoną płodność u mężczyzn, choroby jamy ustnej oraz większe ryzyko zaćmy.
Bibliografia:
- Wierzejska R., Jarosz M. Palenie tytoniu. Problem zdrowotny i społeczny. Żywienie Człowieka i Metabolizm 2010.
- Kustra J., Kalisz M., Szczepańska-Szarej A. Palenie tytoniu jako czynnik ryzyka udaru mózgu. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu 2014. 20 (49).
- Czechowska G., Mądro A., Kozicka M., Słomka M. Receptorowe mechanizmy uzależnienia od nikotyny. Probl Hig Epidemiol 2007, 88.
